مقدمه

در دنیای پرشتاب امروز، ابزارهای هوش مصنوعی مانند ChatGPT به متحول‌کننده‌ای در حوزه‌های فناوری اطلاعات و علوم پزشکی تبدیل شده‌اند. اما راز استفاده مؤثر از این ابزار در نوشتن پرامپت‌های هوشمند نهفته است. یک پرامپت خوب مانند نقشه‌ای است که ChatGPT را به مقصد موردنظر شما هدایت می‌کند. در این راهنما، که برای مرکز فناوری اطلاعات و تحلیل داده دانشگاه علوم پزشکی تهران طراحی شده، پنج چارچوب حرفه‌ای (R-T-F، T-A-G، B-A-B، C-A-R-E، و R-I-S-E) را با مثال‌های کاربردی معرفی می‌کنیم تا بتوانید خروجی‌های دقیق و ارزشمندی از این ابزار دریافت کنید.

۱. چارچوب R-T-F: نقش، وظیفه، قالب خروجی

تعریف

چارچوب R-T-F (مخفف Role, Task, Format) به شما کمک می‌کند تا نقش هوش مصنوعی، وظیفه موردنظر، و قالب خروجی را به‌وضوح مشخص کنید. این روش مانند دادن یک دستورالعمل دقیق به یک دستیار حرفه‌ای است.

فرمول

مثال کاربردی

به‌عنوان یک متخصص تحلیل داده‌های سلامت، یک گزارش تحلیلی برای بررسی روند بستری بیماران مبتلا به آسم در بیمارستان‌های تهران تهیه کن. گزارش باید شامل نمودارهای توزیع سنی، جنسیتی، و نرخ بستری باشد. خروجی را در قالب فایل CSV برای استفاده در نرم‌افزار Tableau ارائه کن.

این پرامپت به ChatGPT می‌گوید که دقیقاً چه نقشی (متخصص تحلیل داده)، چه وظیفه‌ای (تهیه گزارش)، و چه قالبی (CSV) را باید دنبال کند.

کاربردها

• تهیه گزارش‌های تحلیلی برای سیستم‌های اطلاعات بیمارستانی
• طراحی ابزارهای تجسم داده برای سلامت
• تولید اسکریپت‌های پردازش داده در علوم پزشکی

۲. چارچوب T-A-G: وظیفه، اقدام، هدف

تعریف

چارچوب T-A-G (مخفف Task, Action, Goal) بر تعریف وظیفه، اقدامات لازم، و هدف نهایی تمرکز دارد. این روش به شما کمک می‌کند تا خروجی‌های هدفمند و قابل‌اندازه‌گیری دریافت کنید.

فرمول

مثال کاربردی

وظیفه: ارزیابی عملکرد یک مدل یادگیری ماشین برای تشخیص دیابت نوع ۲. اقدام: به‌عنوان یک پژوهشگر هوش مصنوعی، دقت، حساسیت، و نرخ خطای مدل را تحلیل کن. هدف: افزایش دقت تشخیص به بیش از ۹۳٪ در ۴ ماه آینده.

این پرامپت با تعیین هدف مشخص (افزایش دقت به ۹۳٪)، از پاسخ‌های کلی جلوگیری می‌کند و خروجی را متمرکز می‌سازد.

کاربردها

• ارزیابی مدل‌های تشخیصی مبتنی بر هوش مصنوعی
• مدیریت پروژه‌های تحقیقاتی در علوم پزشکی
• بهینه‌سازی سیستم‌های سلامت دیجیتال

۳. چارچوب B-A-B: وضعیت قبل، بعد، و راهکار

تعریف

چارچوب B-A-B (مخفف Before, After, Bridge) برای تحلیل وضعیت کنونی، هدف آینده، و ارائه راهکار طراحی شده است. این روش مانند یک پل، شما را از مشکل به راه‌حل می‌رساند.

فرمول

مثال کاربردی

سیستم نوبت‌دهی آنلاین بیمارستان ما با تأخیرهای مکرر مواجه است و میانگین زمان انتظار ۲۰ دقیقه است. هدف ما کاهش این زمان به زیر ۵ دقیقه و افزایش رضایت بیماران به ۸۵٪ در ۳ ماه آینده است. یک برنامه جامع برای بهینه‌سازی سیستم نوبت‌دهی پیشنهاد کن.

این پرامپت با مشخص کردن مشکل (تأخیر) و هدف (کاهش زمان)، ChatGPT را به ارائه راهکارهای عملی هدایت می‌کند.

کاربردها

• بهبود سیستم‌های مدیریت بیماران
• بهینه‌سازی زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در بیمارستان‌ها
• تحلیل تأثیر فناوری بر خدمات درمانی

۴. چارچوب C-A-R-E: زمینه، اقدام، نتیجه، نمونه

تعریف

چارچوب C-A-R-E (مخفف Context, Action, Result, Example) برای طراحی کمپین‌های آموزشی یا بازاریابی با ارائه نمونه‌های مرتبط استفاده می‌شود. این روش به شما کمک می‌کند پیام خود را با وضوح منتقل کنید.

فرمول

مثال کاربردی

ما یک پلتفرم تله‌مدیسین برای مشاوره پزشکی از راه دور راه‌اندازی کرده‌ایم. یک کمپین آموزشی طراحی کن که بر دسترسی سریع به پزشکان تأکید کند. هدف ما افزایش ثبت‌نام کاربران به میزان ۳۵٪ در ۳ ماه است. یک نمونه موفق از کمپین مشابه در حوزه سلامت دیجیتال ارائه کن.

این پرامپت با ارائه زمینه و نمونه، خروجی را کاربردی‌تر و الهام‌بخش می‌کند.

کاربردها

• طراحی کمپین‌های آموزشی برای فناوری‌های سلامت
• افزایش آگاهی عمومی درباره خدمات پزشکی
• تقویت هویت برند در سلامت دیجیتال

۵. چارچوب R-I-S-E: نقش، ورودی، مراحل، انتظارات

تعریف

چارچوب R-I-S-E (مخفف Role, Input, Steps, Expectation) برای تدوین برنامه‌های استراتژیک با ارائه مراحل دقیق طراحی شده است. این روش مانند یک راهنمای گام‌به‌گام عمل می‌کند.

فرمول

مثال کاربردی

تصور کن یک متخصص امنیت سایبری در حوزه سلامت هستی. اطلاعاتی درباره حملات سایبری اخیر به سیستم‌های بیمارستانی داری. یک برنامه گام‌به‌گام برای تقویت امنیت سایبری بیمارستان‌ها ارائه کن. انتظار داریم این برنامه خطر حملات فیشینگ را تا ۵۵٪ کاهش دهد و با استانداردهای HIPAA سازگار باشد.

این پرامپت با ارائه ورودی و انتظارات، خروجی را به یک برنامه عملی تبدیل می‌کند.

کاربردها

• تدوین برنامه‌های امنیت سایبری برای مراکز درمانی
• طراحی محتوای آموزشی برای پرسنل پزشکی
• بهبود تعامل کاربران با پلتفرم‌های سلامت

نکات طلایی برای نوشتن پرامپت‌های مؤثر

برای اینکه پرامپت‌های شما بهترین خروجی را از ChatGPT دریافت کنند، به این نکات توجه کنید:

• وضوح و دقت: از عبارات مشخص استفاده کنید. به‌جای "بهبود سیستم"، بنویسید "کاهش زمان پاسخ‌گویی به زیر ۲ ثانیه".
• تمرکز بر حوزه: دامنه پرامپت را محدود کنید. مثلاً به‌جای "تحلیل داده"، بنویسید "تحلیل داده‌های بیماران قلبی".
• جزئیات کافی: اطلاعات ورودی مانند استانداردها یا آمار، کیفیت خروجی را بالا می‌برند.
• بازبینی مستمر: اگر خروجی رضایت‌بخش نبود، پرامپت را با افزودن جزئیات یا تغییر ساختار اصلاح کنید.

جمع‌بندی

چارچوب‌های R-T-F، T-A-G، B-A-B، C-A-R-E، و R-I-S-E مانند ابزارهای جادویی هستند که ChatGPT را به یک دستیار حرفه‌ای برای فناوری اطلاعات و علوم پزشکی تبدیل می‌کنند. با استفاده از این روش‌ها، می‌توانید خروجی‌های دقیق، کاربردی، و متناسب با نیاز دریافت کنید. مرکز فناوری اطلاعات و تحلیل داده دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌تواند با آموزش این چارچوب‌ها به تیم‌های خود، نوآوری و کارایی را در پروژه‌های سلامت و فناوری به سطح جدیدی برساند.